با این روند در سالهای گذشته واردات بیرویه و بیش از نیاز بازار داخلی برخی محصولات کشاورزی مانند برنج، شکر، میوه و مرکبات، گوشت قرمز و برخی نهادههای تولید فراوردههای دامی موجب شد تا برخی کارشناسان و تولیدکنندگان از تاثیر نامطلوب تداوم این روند بر بخش تولید گلایه کرده و خواستار اتخاذ تدابیری برای مقابله با این روند شوند.
پس از وقوع بحران اخیر مالی جهان و کاهش قیمت کالاهای مختلف و مواد غذایی، بسیاری از کشورهای صادرکننده این محصولات تلاش کردهاند تا ضمن حمایت بیشتر از تولید داخلی راهکارهایی برای گسترش نفوذ خود در بازارهای سایر کشورها جستوجو کنند. در این شرایط گرچه بازنگری در حقوق گمرکی و سود بازرگانی بسیاری از کالاها راهکاری برای حمایت از تولید داخلی محسوب میشود اما بهنظر میرسد هنوز متولیان حمایت از بخش تولید رویکردهای متناسبی برای حمایت از تولید داخلی اتخاذ نکردهاند.
این نگرش موجب شده تا با وجود تاکید تولیدکنندگان مبنی بر توانایی در تامین نیاز کشور به برخی محصولات کشاورزی از طریق تولید داخلی، باز هم در سایه مباحث مطرح پیرامون خشکسالی و کاهش تولید، تکیه بر واردات بهعنوان اصل نخست تامین نیاز بازار داخلی مورد توجه قرارگیرد؛ گرچه حتی با افزایش واردات و کاهش قیمتهای جهانی نیز محصولات وارداتی با قیمتهایی بیش از قیمت تمامشده واردات (با احتساب هزینههای حمل و گمرکی) به مصرفکنندگان داخلی عرضه شده و سود ناشی تداوم این روند به جیب برخی واردکنندگان میرود.نکته دیگر موضعگیری دستگاههای مختلف متولی حمایت از تولید یا تنظیم بازار نسبت به واردات محصولات کشاورزی است.
در حالی که در سالهای گذشته وزارت جهادکشاورزی بهعنوان متولی حمایت از تولید این بخش، از مخالفان سرسخت کاهش حقوق گمرکی و سود بازرگانی واردات محصولات کشاورزی محسوب شده و بارها وزرای بازرگانی از حق وتوی این وزارتخانه در مخالفت با کاهش حقوق واردات کالاهای مرتبط با این بخش یاد میکردند، بهنظر میرسد اخیرا این شیوه نگرش تغییر کرده و وزیر جهاد کشاورزی رویکرد تازهای به این موضوع دارد.
محمدرضا اسکندری در پاسخ به برخی انتقادهای مطرحشده در زمینه واردات بیرویه مرکبات، برنج و برخی دیگر از محصولات کشاورزی در نشست خبری چندی پیش خود با رسانههای جمعی، چنین گفت: افرادی از واردات مرکبات گلایه میکنند که خود واردکننده مرکبات هستند و متأسفانه مطبوعات نیز صدای آنها را منعکس میکنند درحالی که برخی از این افراد، حرفهای این کار هستند. دیدگاه اخیر وزیر جهاد کشاورزی در حالی مطرح میشود که چندی پیش نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نامه سرگشادهای به رئیسجمهوری خواستار ممانعت از واردات برنج و مرکبات و برخی دیگر از محصولات کشاورزی شدند. وی میزان تولید مرکبات امسال را بیشاز 4 میلیون تن ذکر کرده و گفت: هیچگاه واردات مرکبات بیشتر از 2 درصد از تولید کل کشور نیست ضمن اینکه بیشتر از واردات، صادرات صورت گرفته است.
پرسش مطرح این است که اگر این دیدگاه وزیر جهاد کشاورزی مبنی بر افزایش تولید و سهم تنها 2درصدی واردات در تامین نیاز بازار داخلی را بپذیریم با توجه به تجارب قبلی خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی آیا بهتر نیست با کاهش واردات و حمایت بیشتر از تولید داخلی در این زمینه نیز خودکفا شویم تا جایی برای طرح اینگونه انتقادات باقی نماند؟!